آیا می دانید چگونه می توان به تحلیل پرسشنامه پرداخت؟ امروزه برای اینکه اطلاعات حاصل از پرسشنامه های آماری مورد استفاده قرار بگیرند باید مورد تحلیل درست و دقیقی قرار بگیرند. تحلیل پرسشنامه به روش های مختلفی انجام می شود و با توجه به نوع داده ها و حوزه مورد استفاده، روش تحلیل داده های پرسشنامه انتخاب می شود‌. به طور کلی پرسشنامه یا  (Questionnaire) از رایج ترین شیوه ها برای جمع آوری یک سری اطلاعات و داده ها در سازمان ها و مجموعه‌های بزرگ به کار گرفته می شود.  در این شیوه داده هایی که جمع آوری می شوند قابل استفاده در بررسی های علمی و تحقیقاتی هستند و  در حوزه های جامعه شناسی و سنجش افکار و اطلاع از نظر افراد به کار گرفته می شوند. هر پرسشنامه با توجه به کسب و کار و اطلاعاتی که قرار است کسب کند طراحی می شود. امر طراحی پرسشنامه بسیار مهم است و نمی توان یک سری سوال مشخص را برای کسب اطلاعات در حوزه های مختلف به کار برد.

تحلیل پرسشنامه در داده های مختلف به چه صورت است؟

تحلیل پرسشنامه یکی از مراحل مهم در بررسی های علمی و تحقیقاتی می باشد. فرقی نمی کند سوالات یک پرسشنامه مربوط به چه حوزه ای باشند روش تحلیل داده ها به یک صورت است. مراحل ثبت و بررسی داده‌های یک پرسشنامه تا حدودی زمان بر است و باید با استفاده از نرم افزارهای مختلفی انجام شود. تحلیل نتایج پرسشنامه با هدف نگهداری داده ها و تعمیم آن ها انجام می شود. نتایجی که از داده ها به دست می آید قابلیت اطمینان و اکتفا کردن را دارند‌.

تحلیل پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS

از آنجا که تحلیل پرسشنامه به روش های سنتی کاری زمان بر است از این رو نرم افزارهای خاصی برای ثبت و نگهداری داده های حاصل از پرسشنامه ها طراحی شده اند که امکان اجرا و محاسبات آماری پرسشنامه ها را دارند. برای تحلیل پرسشنامه باید اطلاعات به دست آمده به صورت کمی و عددی در آیند. چون بیشتر نرم افزارهایی که کار تحلیل داده‌ها را انجام می دهند باید متغیرها به صورت عددی در آن ها ثبت شوند. در پاره ای از مواقع متغیرها اسمی یا کیفی هستند که در این حالت باید با استفاده از مقیاس های اسمی و ترتیبی به صورت عدد در بیایند. عددهایی که به متغیرهای کیفی داده می شود حالت کد گذاری است به طور مثال به متغیر خیلی خوب در یک پرسشنامه عدد ۴ اختصاص داده می شود و به متغیر خیلی بد عدد یک داده می شود.اما در این بین ممکن است سوالات به صورت بسته و چهارگزینه ای نباشند و به صورت باز بدون محدودیت پاسخ مطرح شوند. تبدیل داده های اینگونه سوالات به کمیت های عددی باید توسط افراد متخصص در حوزه تحقیق انجام شود. امروزه بیشتر سازمان ها از سوالات بسته استفاده می کنند و پاسخ ها را به صورت متغیرهای کمی تعیین می کنند تا بتوان بر مبنای این داده ها تحلیل درستی انجام داد.

نقش تحلیل پرسشنامه در کسب و کارها

در کسب و کارهای مختلف برای اینکه نگرش افراد نسبت به کسب و کار را ارزیابی کرد از پرسشنامه استفاده می شود. تحلیل پرسشنامه در کسب و کارها کمک می کند تا عملکرد کسب و کارها با مجموعه ای از سوالات سنجیده شود. از طریق ابزار پرسشنامه، موفق به کسب داده های دقیقی می شوید. سپس برای اندازه گیری داده ها تبدیل به عدد می شوند.

در حقیقت هدف از تحلیل داده های پرسشنامه تغییر پذیری داده ها می باشد. ریسک تغییر داده‌ها امکان پیش بینی آینده را از کسب و کارها سلب می کند پس برای مدیریت این مسئله حتما باید تغییر پذیری داده ها  درست اندازه گیری شود.

به طور مثال بهره وری منابع انسانی در طول زمان تغییر پیدا می کند. به طور کلی عملکرد سازمان و موفقیت آن در گرو بهره وری منابع انسانی است. برخی از برنامه می توانند باعث افزایش عملکرد بعضی از بخش های سازمان شود و برخی دیگر ممکن است باعث تضعیف عملکرد بهره وری برخی از کارکنان شود پس اولویت اول در تغییر پذیری برنامه ریزی درست با توجه به موقعیت کارکنان می باشد

.

مدل‌های متفاوت تحلیل داده های پرسشنامه

برای تحلیل پرسشنامه و تحلیل داده‌های آماری پرسشنامه می توان از مدل‌های مختلفی استفاده کرد. هر مدلی که به منظور تحلیل طراحی می شود هدف خاصی را دنبال می کند. در زیر به رایج ترین مدل های تحلیل داده های پرسشنامه آماری می پردازیم.

تحلیل داده توصیفی (Descriptive)

در این مدل هر اطلاعاتی که از پرسشنامه ها به دست آمده باشد خلاصه وار در جدول یا نمودار نمایش داده می شود. در این تحلیل نتیجه گیری مشخصی انجام نمی شود و تنها یک تصویر جامع از موضوع نمایش داده می شود.این تحلیل را بیشتر برای پرسشنامه هایی با سوالات بسته به کار می برند. چون داده های پرسشنامه های باز کیفی هستند و ارزیابی آن ها با استفاده از مدل توصیفی مشکل است. نمودارهایی که در این تحلیل به کار گرفته می شوند نمودار میله ای یا ستونی، نمودار هیستوگرام و نمودار دایره ای می باشد.

تحلیل داده استنباطی (Inferential)

در یک پرسشنامه آماری ممکن است متغیرهای زیادی از داده ها استخراج شود که برای مطالعه رابطه بین این متغیرها از تحلیل استنباطی استفاده می شود. نتایج به دست آمده از این تحلیل را می توان به کل جامعه تعمیم داد. مثلا می توان پرسشنامه را به تعداد کمی از افراد داد تا به آن پاسخ دهند و پس از تحلیل، نتایج آن را برای تعداد بیشتر افراد استفاده کرد.

به طور مثال شما بخواهید مزایای مطالعه کردن را برای ۱۰۰ نفر استفاده کنید. و نتیجه به این صورت باشد که افرادی که بین یک تا دو ساعت در هفته مطالعه داشته اند از لحاظ دانش عمومی در رده بالاتری قرار دارند پس می توانید نتیجه بگیرید که اگر کل افراد جامعه در هفته یک تا دو ساعت مطالعه مفید داشته باشند می توانند سطح دانش خود را بالا ببرند.

تحلیل داده عاملی (Factor)

انجام این تحلیل به دو صورت اکتشافی و تاییدی می باشد. کاربرد این مدل در تحلیل واریانس میان چند متغیر می باشد. تمرکز این مدل بر روی آزمایش داده و به دست آوردن چیزهای جدید می باشد و بیشتر در صدد پیدا کردن متغیرهای جدید است. به طور مثال می توان از طریق داده های مختلف در یک سازمان میزان حساسیت مشتریان را نسبت به افزایش یا کاهش قیمت محصولات در یک پروسه زمانی خاص بررسی کرد.

تحلیل داده پیشگویانه (Predictive)

همانطور که نام مدل پیداست بیشتر برای پیشگویی رفتار یا درآمد یا ترندها در آینده کاربرد دارد. ابزار این روش تکنیک‌های آماری یا هوش مصنوعی یادگیری ماشین است. زمانی که مدل های خطی برای پیش بینی قابل استفاده نباشند نیاز به یک روش پیچیده تری مانند تحلیل پیشگویانه است. این مورد برای پیش بینی انتخاب یک شخص برای سمت خاص یا انتخاب یک محل برای احداث فروشگاه و … قابل استفاده است مثلا می توانیم با داده هایی که از مکان مورد نظر داریم احتمال دهیم که اگر فروشگاه در آنجا دایر شود چقدر موفق خواهد شد.

تحلیل داده علی یا تبیینی (Causal)

در این تحلیل از چند گروه افراد برای استفاده از داده ها نیاز دارید تا دلایل و اثرات رابطه، میان دو متغیر را تحلیل کنید. مثلا شما زمانی که می خواهید یک آپشن به خدمات سازمان اضافه کنید می توانید از این تحلیل برای فهمیدن میزان رضایت کارمندان استفاده کنید‌. زمانی که شما این سرویس خاص را تنها برای یک بخش از سازمان استفاده می کنید و متوجه خواهید شد که رضایت بیشتر کارکنان در این بخش مربوط به این سرویس می باشد. در نتیجه تاثیر تغییرات و میزان رضایت یا نارضایتی را به راحتی تحلیل خواهید کرد‌.

تحلیل داده مکانیکی (Mechanistic)

زمانی که بخواهید تغییر در متغیرها را پیدا کنید از این روش استفاده می کنید که بیشترین کاربرد آن در حوزه فیزیکی و مهندسی می باشد. زمانی که دقت از درجه اهمیت بالایی برخوردار باشد باید از این تحلیل در پرسشنامه ها استفاده کرد. به طور مثال زمانی که بخواهید در حوزه انرژی هسته ای آزمایشاتی انجام دهید جایی برای خطا وجود ندارد و باید یک تحلیل درست با اندازه گیری دقیق انجام شود تا به نتیجه آن بتوان اکتفا کرد.

نحوه تحلیل پرسشنامه استاندارد

بیشترین سوالی که کسب و کارهای مختلف با آن مواجه هستند این است که چگونه پرسشنامه پیدا کنیم و یا بهترین روش تحلیل پرسشنامه استاندارد کدام است؟ زمانی که نوبت به تحلیل پرسشنامه می رسد پارامترهای مختلفی دخیل هستند اینکه این پرسشنامه توسط چه کسی ساخته شده است، چه هدفی را دنبال می کند، به منظور مطالعه در کدام حوزه ساخته شده است؟ و …

برای پیدا کردن پرسشنامه مناسب باید حوزه فعالیت کسب و کار و مطالعات را مشخص کنید و بر اساس آن پرسشنامه لازم را از دل اطلاعات موجود تهیه کنید. بیشتر پرسشنامه هایی که توسط افراد ساخته می شوند جایی در تحقیقات علمی ندارند و تنها برای تحقیقات در حوزه های کوچک کاربرد دارند.

به طور کلی پرسشنامه باید بر اساس اصول استاندارد طراحی شود تا تجزیه و تحلیل آن به آسانی انجام شود.

در برخی از حوزه ها مانند مدیریت می توان از پرسشنامه های حاضر استفاده کرد و در حوزه روانشناسی حتما باید پرسشنامه استاندارد باشد. برای اینکه بدانیم کدام پرسشنامه استاندارد است باید تمام قسمت های پرسشنامه را ارزیابی کنیم تا ببینم که آیا بر اساس اصول روش تحقیق ساخته شده است. امروزه موسسات زیادی هستند که به طراحی و تحلیل داده های پرسشنامه مشغول هستند البته اگر خودتان بخواهید پرسشنامه ای مناسب طراحی و پیاده سازی کنید می توانید ابتدا با اصول آن آشنا شوید سپس از وب سایت های فعال در این زمینه، کتاب های آموزشی و محققین خبره کمک بگیرید. تا بتوانید تمام مقیاس ها و پارامترهای لازم در طراحی را پیاده سازی کنید. پرسشنامه هایی که به درستی طراحی می شوند در فرآیند تجزیه و تحلیل هم نتایج بهتر و کاربردی تری ارائه می کنند و تمام استانداردهای لازم در این فرآیند را رعایت می کنند.

تحلیل عاملی پرسشنامه به چه نحوی است؟

در تحلیل پرسشنامه آماری روش های متنوعی وجود دارد در این بین روش تحلیل آماری یکی از کاربردی ترین روش برای تحلیل جداول یا ماتریس های همبستگی است. در واقع روش تحلیل عاملی یا روش آماری چند متغیری  یک روش کلی می باشد.

ضرایب به دست آمده در این تحلیل همبستگی گشتاوری هستند ناگفته نماند در تحلیل عاملی شاخص های دیگری از جمله کوواریانس نیز می توان به کار گرفت.

متغیرهایی که برای این تحلیل به کار گرفته می شوند در واقع حاصل نمره های آزمون های تربیتی و روان شناختی می باشند. به طور کلی روش های تحلیل عاملی برای ایجاد همبستگی بین متغیرهای موجود از قبیل متغیرهای اقتصادی، مردم شناسی، فیزیولوژیکی، هواشناسی یا فیزیکی به کار گرفته می شوند.

به راحتی پرسشنامه خود را به صورت رایگان آنلاین کنید:

در پرسشنامه های آماده اول فرم به بیش از 1000 پرسشنامه آماده دسترسی دارید